Uit: Close up: Oscar Niemeyer – het leven is een ademtocht
"Zo besloten we in Brasilia eens ’s avonds laat naar ’t Alvorada te gaan kijken, toen dat net klaar was. We kwamen aan en waren verrast hoe mooi het was. Het leek net een beeld, zonder enig doel, behalve z’n eigen pracht. Ik zei: ‘Dit is zo’n moment dat architectuur wordt geboren.’ Architectuur is een nieuwe, andere vorm, die dient te verrassen.
Het gaat om vrijheid in de breedste zin van het woord. Er moet sprake zijn van verbeelding, andere oplossingen. Dat is wat belangrijk is in architectuur. Wat er overblijft zijn niet de keurig onderhouden huisjes. Dat zijn de kathedralen, de koepels, het grote evenwicht. Schoonheid is belangrijk, neem de piramides. Die zijn zo mooi en monumentaal dat je de eigenlijke functie vergeet. Je bewonderd ze alleen maar. Als je alleen maar aan de functie van iets denkt, wordt het niets. (…) Als ik openbare gebouwen ontwerp, zoals die drie in Brasilia probeer ik iets moois, anders en verrassends te maken. Ik weet dat arme mensen er niets aan zullen hebben. Maar ze kunnen wel kijken en ervan genieten, verrast zijn door het nieuwe. Op die manier kan architectuur zin hebben. Ze kan haar doel alleen bereiken via een humaan, sociaal beleid. Architectuur is voor lui met geld. In de favela’s blijven ze de pineut. Hier staat mijn motto. [Wijst naar een sculptuur op zijn bureau. JvB] Zie je dat figuurtje daar bovenin? Dat rode ding? Daar staat: Als je de klos bent kun je het wel vergeten."
"Voor mij was de belangrijkste uitspraak van Le Corbusier: ‘Architectuur is uitvinden’. Dat begreep ik pas later, na een aantal boeken. Zoals die Franse dichter, ik weet zijn naam even niet meer. Die zij dat uitvinden, je verbazen het voornaamste kenmerk van de kunst is. Bij wat ik doe gaat het me bovenal om oorspronkelijkheid. Dat mensen stilstaan en verrast worden door iets nieuws. Baudelaire."
